학술논문
Stereoscoop met 119 plaatjes, waaronder zes Diableries
Document Type
IMAGE
Author
B.K. Paris (5-7; 66-71; 90-93); Bedford, Francis; London stereoscopic comp. (Cheapside 54, London) (Engeland); Herz, S. (Herengracht 80, Amsterdam) (Nederland); Jager, A. (Water 110, Amsterdam) (Nederland); C.P. Parijs; P.M.; Anthony & Co, E. en H.T. (77); European Series (22); Brerstadt, C. (80); P.V.; Préyfus, L. Antwerpen (België) (78); Elliot, J.; Metzger, J.P. (Utrecht) (Nederland); Gabler, A. (Interlaken) (Duitsland) (82-84); Williams, Sophus (Berlijn) (Duitsland) (85-86); Braun, A. (Dornach) (Zwitserland); Neurdein Freres (75); E.L.; P.O. (17); Wakker, D.
Source
Subject
Language
Abstract
stereoscoop met 119 plaatjes (alle apart beschreven); A. rechthoekige houten kast met voor 2 lenzen; aan weerszijden van kast 2 knoppen: 1 voor scherp stellen van plaatjes en 1 voor draaien van plaatjes; bovenop kast 2 deurtjes waarvan 1 met knop; aan binnenzijde van deurtje met knop zit spiegeltje (16x9 cm), gevat in houten lijstje; aan achterzijde van stereoscoop een mat glazen ruitje (9x17 cm); hierdoor komt licht dat weer wordt weerspiegeld in spiegel op deurtje; de binnenkant van de kast heeft een mechaniek met erop 50 houders van blik; de houders zijn onderling verbonden en lopen als een soort ketting over 2 koperen spijlen; B. bij de kast 50(?) kartonnen stereoscoopplaatjes, in enkele gevallen voorzien van chits-papier; bovendien zijn 4 plaatjes van glas zgn. positieven; de meeste zijn zwart-wit, sommige in kleur (zal in de beschrijving worden aangegeven met 'kl.'); 1. Gezigt op de vijver in het bosch te 's-Gravenhage; 2. Een besneeuwd boschgezicht; 3. Notre Dame de Lorette la chaire; 4. Les souterain, salle des marechamps; 5. Vues d'Italie, Pont sur le Po; 6. Angleterre * Ecosse, Temple Druidioje; 7. Suisse et Savoie, Le Reichenbach; 8. Pas beau loge à pies de ferre les cheveau; 9. Suisse; 10. Broadway, New York; kl.; 11. Transparant plate No 6; 12. No 1; 13. Kinnet's nest in bush; kl.; 14. Paard en wagen + inzittenden; 15. Rond de tafel; kl.; 16. From kew botanical gardens; kl.; 17. Stereoscopische gezigten in NL; 18. Gezicht op Utrecht; 19. Fall in Rydal park; 20. Danstafereel; kl.; 21. Op de tekenschool; 22. Hereford Cathedral and palace; kl,.; 23. Fast day / jour maigre; kl.; 24. Very pretty indeed; kl.; 25. Schoenmaker; kl.; 26. Jet kapsel; kl.; 27. Gezicht op Parijs; 28. Een danspartij; 29. Buiten partij; 30. Amstelveenscheweg; 31. Fontein (gebroeken); 32. Winkel no 12; 33. Amstel; 34. Rijksmuseum voorhal; 35. Collection F.S.&Co; 36. Zeedijk A'dam; 37. Paardentram in A'dam; 38. Monsenisio, la stazione grand...; 39. Arona (Lago Maggiore) Vedula...; 40. Chapter 24 Genesis; kl.; 41. Three o'clock in the morning; kl.; 42. Jachtprooi; kl.; 43. Oma vertelt; kl.; 44. Een meisjesschool; kl.; 45. Coral cave; kl.; 46. La jungfrau le munch; 47. Goeshenen entree du tunnel du...; 48. Axenstrasse; 49. Le trient interieur des gorges; 50. Chute de la reuss route du...; 51. Gorges du Durnand; 52. Cascade de pissevache; 53. Tirol gletscher parthie; 54. Kitzloch-klamm; 55. Pass Lueg; 56. Obersee; 57. Riva am Gardasee; 58. Traumkirchen mit dem Spitzel...; 59. Wimbach klamm; 60. Alt Finsterm'unz; 61. Liechtenstein klammen; 62. Einfahrt aus dem gesäuse; 64. Kitzloch klamm 173; 65. Gosau gegen die Donnerkogeln; 66. Conference par mlle Satan; 67. Un souper chez satan; 68. Fonderies de satan; 69. Le chateau du diable; 70. Une course a satanville; 71. Le tribunal de satan; 72. Meisje met poppetjes; kl.; 73. Man met geweer; kl.; 74. Clifford bridge on the teign; 75. Chaire de la cathedrale; 76. Paris nouveau; 77. Yosemite valley ca; 78. Eglise Saint Jacques et place...; 79. à Dornach (haut rhin); 80. Snow sheds; 81. Bruxelles, place d'hotel de...; 82. Crevasses de glace; 83. Le staubbach à lauterbrunnen; 84. Wengernalp Eiger & Moench; 85. Die Rheinlande; 86. Die Rheinlande; 87. Views of Paris; 88. Interieur de Notre Dame; 89. Arc de Triomphe du carrousel; 90. Monument de la guerre de crimee; 91. Pont Della Paglia & facade du...; 92. Habitation des negres d'Afrique; 93. Vue generale de port d'assouan; 94. Avenue de l'opera; 95. La Madeleine; 96. Arc de Triomphe de l'etoile; 97. Rue de Rivoli; 98. Eglise du sablon; 99. Colonne vendome; 100. Notre Dame les portes; 101. L'opera facade l'atterale; 102. Musse de louvre; de volgende plaatjes zijn zelfgemaakt: 103. Moeder met kind; 104. Gedrieën rond de tafel; 105. Op de step etc.; 106. In de kinderwagen; 107. Mijn speelgoed; 108. La tour penshee; 109. Dornach; 110. Kindermeisje; 111. Op mijn hobbelpaard; 112. Herv. kerk Giethoorn; 113. Pas geboren; 114. Poseren; 115. Villa; 116 t/m 119 zijn positieven op glas. [ Nrs 66 t/m 71 zijn zogeheten 'Diableries', deze zijn ingeprikt en aan de achterzijde gekleurd zodat bij belichting van achteren een spookachtig effect ontstaat. De Diableries zijn ontstaan rond 1861. Ze worden gezien als een satire op de regering van Louis Napoleon Bonaparte (Napoleon III) van 1852-1870. Waarschijnlijk uit angst voor vervolging door de staat of wegens ketterij, zijn ze anoniem uitgegeven en ook de fotograaf is niet bekend. Wel staat op sommige tafereeltjes de naam van de beeldhouwer. De meeste diableries zijn gemaakt door Pierre Adolph Hennetier en ook een groot aantal door Louis Alfred Habert. Op sommigen staat een jaartal 1861 of 1863. Er wordt soms gesproken van een serie van 72 soms van 129 verschillende foto’s. Ze komen voor in zwartwit of sepia en vaak met de hand ingekleurd. De zeer gedetailleerde tafereeltjes zijn een soort diorama’s, gemaakt van klei, soms met opgezette vogels erbij, en soms is de rand van de tafel te zien waarop het staat]