부산대학교 도서관

Öz: Tiflis’in konumu itibari ile ticaret yolları üzerinde bulunması pek çok milletin dikkatini çekmiştir. Bu durum, buraya egemen olmak isteyen milletler arasında çetin mücadelelerin yaşanmasına neden olmuştur. Tiflis’in tarih boyunca Arap Hilafeti, Bizans, Hazarlar, Selçuklular, Moğollar, Ruslar gibi pek çok milletin egemenliğinde kaldığı görülmektedir. Özellikle, Kafkasya’ya yönelik Hz. Ömer döneminde başlayan İslam fetihlerinden sonra Tiflis, sürekli olarak mücadelelerin yaşanacağı bir yer haline gelmiştir. 8. yüzyılın kırklı yıllarından sonra da Tiflis, Arap Hilafetinin ikametgâhı olmuştur. Tiflis’te yönetimi kolaylaştırmak maksatlı Arap Hilafeti tarafından Emirlikler tesis edilmesinden sonra Gürcü ve Abhaz halkı Tiflis Emirine haraç ödemeye başlamıştır. Bu durum, bölge halkının isyanlar çıkarmasına neden olmuştur. Yavaş yavaş Hilafetin zayıflamaya başlaması, Emirliklerin diğer feodal birimlerle birlikte iç Kafkasya siyasetinde aktif olarak bağımsız bir rol oynamasına neden olmuştur. Arap Hilafeti tarafından tesis edilen ve Kafkasya’daki Müslüman yönetiminin önemli bir karakolu niteliğindeki Tiflis Emirliği, Kral IV. Davit’in ele geçirmesine kadar devam etmiştir.