부산대학교 도서관

Öğrenci ağırlıklı Türk örneklemine uygulanan Türkçe'ye çevrilmiş 16 maddelik Hızlı Depresif Belirti Envanteri-Özbildirim Formu'nun (HDBE16-ÖF): a) Amerikalı üniversite öğrencilerine uygulanan orijinal Amerikan versiyonu (QIDS-SR16-US) ve b) aynı Türk öğrenci örnekleminde Beck Depresyon Envanteri-II (BDI-II) ile karşılaştırılarak geçerlik ve güvenirliğinin ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmamız Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri arasında yapılan bir kültürlerarası geçerlilik çalışmasıdır. Metod: Uludağ Üniversitesi yerleşkesi Aile Sağlığı Merkezi'ne ayaktan başvuran öğrenci ağırlıklı 626 hastaya; www.ids-qids.org adresinden ulaşılabilen ve kısmen modifiye edilerek Türkçe'ye çevrilen HDBE16-ÖF ve BDI-II testleri uygulandı. Ayrıca Güneybatı Teksas Üniversitesi'nde HDBE16-ÖF envanterinin İngilizce orijinal versiyonu olan QIDS-SR16US 584 öğrenciye uygulanmıştır. Betimleyici istatistik, klasik açıklayıcı faktör analizi ve madde tepki kuramı analizleri, SAS ve MPlus istatistik programları ile yapılmıştır. Bulgular: Türk deneklerin ortalama yaşı 21,1±2,16 (standart sapma) olup %67,8'i kadındı. Türk öğrencilerin aile içi depresyon öyküsü: annede %29, babada %8, kardeşte %14, kendisinde %16 ve akrabada %5 olarak bulundu. Amerikalı deneklerden 225 olguda hiç yaş belirtilmemiş haldeyken ortalama yaş 20.0±3,5 (standart sapma) ve tüm deneklerin %63,6'sı kadın olarak saptandı. HDBE16-ÖF'nın madde ortalaması 6,94±4,85 (standart sapma) bulundu. HDBE16-ÖF'ün iç tutarlılık katsayısı (Cronbach α) 0,78 idi ve ortalama madde-toplam korrelasyon katayısı 0,47 (0,33- 0,61) bulundu. QIDS-SR16-US'nin kaşılaştırılabilir madde ortalaması 6,09±3,76, Cronbach α 0,74, madde-toplam korrelasyon katsayısı 0,43 (0,24-0,54) olarak bulundu. Hem HDBE16-ÖF hem de QIDS-SR16-US tek boyutlu iken BDIII tek boyutlu olarak bulunmadı. HDBE16-ÖF'ün ve QIDSSR16- US'un madde-total korelasyon ortalaması birbirine benzerdi. BDI-II ile HDBE16-ÖF arasındaki korelasyon katsayısı 0.72 bulundu, bu değer disattenüe edildiğinde 0.90'a çıkmaktaydı. Çoklu grup doğrulayıcı faktör analizi HDBE16- ÖF ve QIDS-SR16-US'un aynı faktör yüküne sahip olduğu farklı değişik eşiklerinin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu durum depresyon düzeyinde grup farklılıklarını ortaya koymaktadır. Türk deneklerin, Amerikalı deneklerden farklı olarak daha fazla depresyon geçirdikleri söylenebilir. Ayrıca HDBE16-ÖF ve BDI-II'nın skorları birbirlerine eşitlenmiştir. Tartışma: HDBE16-ÖF'ün, hem Türkiye hem de Amerika Birleşik Devletleri'nde depresyon tanısı için çok sık kullanılan BDI-II testi gibi iyi psikometrik özellikleri ve yapısal geçerliliği olduğu saptanmıştır. Pek çok ortamda HDBE16- ÖF'ün kullanılmasını önermekteyiz. [ABSTRACT FROM AUTHOR]