학술논문
KHAK'de Profilaktik Kranyal Işınlama Sonrası Beyin Metastazı Gelişme Riski ve Riski Artıran Faktörler: TOG Çalışması.
Document Type
Article
Author
Ergen, Şefika Arzu; Dinçbaş, Fazilet Öner; Kıraklı, Esra Korkmaz; Sezer, Ahmet; Atak, Ece; Erdiş, Eda; Akyürek, Serap; Çeçen, Sare; Tunç, Sezai; Akçay, Melek; Altınok, Pelin; Araz, Murat; Kaydıhan, Nuri; Nayır, Erdinç; Topkan, Erkan; Korçum, Aylin Fidan; Yücel, Birsen; Topuk, Savaş; Etiz, Durmuş; Kanyılmaz, Gül
Source
Subject
Language
Turkish
ISSN
1300-7467
Abstract
Amaç: Profilaktik kranyal ışınlama (PKI), küçük hücreli akciğer kanserinde (KHAK) yaygın kullanılmasına ve beyin metastazı (BM) gelişme sıklığını azaltmasına rağmen hastaların bir kısmında yine de BM görülebilmektedir. Çalışmamızda KHAK tanılı hastalarda PKI sonrası BM gelişme sıklığı ve gelişimine etki eden risk faktörlerinin araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Ocak 2005-Aralık 2020 tarihleri arasında sınırlı/yaygın evre KHAK tanısı ile 13 farklı onkoloji merkezinde eşzamanlı veya ardışık kemoterapi ile torasik radyoterapi (RT) sonrası PKI yapılmış toplam 501 hasta retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Tek ve çok değişkenli analizlerde BM gelişimine etki eden faktörler araştırılmış, sağ kalım analizlerinde Kaplan-Meier testi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışma kriterlerine uygun 414 hastanın analizi yapılmıştır. Medyan takip süresi 56 (8-154) aydır. Çoğunluğu erkeklerden (%77,8) oluşan popülasyonda medyan yaş 61 (21-86) olarak bulunmuştur. Sınırlı evre hastalık 335 olguda mevcuttur. TNM sınıflamasına göre olguların büyük çoğunluğunu (%67,6) evre IIIA-IIIB hastalar oluşturmaktadır. Karnofsky performans skoru 235 olguda %80'nin üzeridir. Hastaların %58,5'na eşzamanlı kemoterapi ile medyan 59,4 Gy (25-68 Gy) torasik radyoterapi uygulanmıştır. Profilaktik kranyal ışınlama öncesi görüntüleme 362 hastada kontrastlı kranyal MRI ile yapılmıştır. PKI dozu medyan 25 Gy 'dir. Olguların %17,4'üne PKI sırasında hipokampüs koruması yapılmıştır. Analizlerin yapıldığı tarihte 150 hasta hayatta olup, tüm popülasyonda 2 -5 yıllık genel sağ kalım %64,2 ve %29,1, beyin metastazsız 2-5 yıllık sağkalım ise %77,1 ve %65,1 olarak tespit edilmiştir. Beyin metastazı PKI sonrası medyan 12. (3-34) ayda 105 hastada gelişmiştir. Tek değişkenli analizde evre (ikili ve TNM evreleme sistemleri), KT kür sayısı ve hipokampüs koruması yapılmasının BM gelişme riski ile ilişkili olduğu görülmüştür. Çok değişkenli analizde ise ikili evreleme sistemine göre yaygın hastalık (p:0,003) ve hipokampüs koruması varlığı (p<0,0001) BM riskini anlamlı derecede artırmaktadır. Beyin metastazı tespit edildikten sonra 54 olguya ikinci seri tüm beyin radyoterapisi, 42'sine ise stereotaktik radyocerrahi uygulanmıştır. Beyin metastazı sonrası medyan sağ kalım ise 4 (0-60) ay olarak tespit edilmiştir. Sonuç: Çalışmamızda PKI sonrası her 4 hastadan birinde BM gelişmiştir. Yaygın hastalık varlığı ve hipokampüs koruması riski artıran en önemli klinik faktörler olarak bulunmuştur. Sonuçlarımızı doğrulamak için daha büyük ölçekli çalışmalara gereksinim vardır. [ABSTRACT FROM AUTHOR]