학술논문
Sağ Meme Radyoterapisinde Derin İnspirasyon Nefes Tutma Tekniğinin Karaciğer Dozlarına Etkisi.
Document Type
Article
Source
Subject
Language
Turkish
ISSN
1300-7467
Abstract
Amaç: Derin inspirasyon nefes tutma tekniği (DIBH), sol meme radyoterapisi uygulamalarında etkili kardiyak koruma sağlayan önemli bir tekniktir. Bu çalışmanın amacı, DIBH'nin sağ meme radyoterapisinde karaciğer ve risk altındaki diğer organların radyasyon maruziyetini azaltmada etkili olup olmadığını değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: İzmir Tınaztepe Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi Kliniği'nde Nisan 2022 ve Kasım 2022 tarihleri arasında sağ meme kanseri nedeniyle adjuvan radyoterapi uygulanan toplam 40 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Solunum kontrollü tedaviye uygun olan hastalara derin nefes tutma tekniği ile diğerlerine ise serbest solunum ile radyoterapi uygulanmıştır. Hedef hacimler ve risk altındaki normal dokular RTOG (Radiation Therapy Oncology Group) kılavuzlarına göre konturlanmıştır. Hastalara CTV'ye FIF/IMRT tekniği ile 25 fraksiyonda toplam 50 Gy radyoterapi, gerekli olgulara tümör yatağına ek doz (boost) uygulanmıştır. Hedef hacimler ve normal dokulara ait doz-hacim histogramları oluşturulmuştur. İstatistiksel analizler, Kolmogorov-Smirnova ve Mann Whitney U testi ile SPSS 22 programı kullanılarak yapılmış, istatistiksel anlam için p<0.05 kabul edilmiştir. Bulgular: Toplam 40 hastanın 15 (%37.5)'inde serbest solunum, 25 (%62.5)'ine ise DIBH ile solunum kontrollü tedavi uygulanmıştır. Serbest solunum ve DIBH ile radyoterapi uygulamasında sırasıyla medyan toplam karaciğer hacmi 1571 (1042-2211) ve 1280 (833-2078) cc, karaciğer maksimum dozu (Dmax) 3888 (450-5999) ve 2171 (110-5003) cGy, karaciğer Dmean 113 (25-366) ve 62 (15-373) cGy, 10 Gy alan karaciğer hacmi (V10) 19.7 (0-162.7) ve 1.2 (0-106.6) cc, V5 ise 36.6 (0-322.6) ve 8 (0-158) cc'dir. DIBH ile serbest solunuma kıyasla karaciğer Dmax (p=0.022), Dmean (p=0.024), V10 (p=0.05) ve V5 (p=0.012) değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı azalma bulunmuştur. Sağ akciğer dozlarında da DIBH ile istatsitiksel anlamlı azalma saptanırken (p<0.05), kalp ve sol akciğer dozlarında herhangi bir fark gözlenmemiştir. Sonuç: Sağ meme ışınlamalarında anatomik yerleşim, planlama tekniği, memenin postürü gibi nedenlerle karaciğer çeşitli miktarda doz almaktadır. Karaciğer toksisitesine neden olabilecek sistemik tedavi alan ve uzun sağkalım beklentisi olan meme kanseri hastalarında RT'ye sekonder oluşabilecek karaciğer toksisitesinden hastayı korumak önemlidir. Çalışmamızda derin nefes tutma tekniği ile sağ meme radyoterapi uygulamalarında hem karaciğer hem de akciğer dozlarında anlamlı azalma saptanmıştır. Bu nedenle, sadece sol meme radyoterapisinde değil sağ meme radyoterapisi uygulanacak uygun olan tüm hastalarda da solunum kontrollü tedavi uygulanmalıdır. [ABSTRACT FROM AUTHOR]