부산대학교 도서관

Nerwiakowłókniakowatość typu I jest chorobą wieloukładową charakteryzującą się pigmentowymi zmianami skórnymi, zwiększoną predyspozycją do wystąpienia rozrostów nowotworowych, zaburzeniami neurologicznymi oraz wadami układu kostno-szkieletowego. Jest to choroba monogenowa, dziedzicząca się autosomalnie dominująco, której przyczyną są mutacje w genie NF1 kodującym neurofibrominę - wielofunkcyjne białko regulatorowe. Podstawową funkcją neurofibrominy jest regulacja aktywności białka RAS, zaangażowanego w proces kontroli proliferacji i różnicowania komórek przez szlaki sygnałowe RAS/MAPK oraz RAS/ PI3K/AKT. Neurofibromina jest ponadto regulatorem aktywności cyklazy adenylowej, a zatem szlaku sygnałowego cAMP/kinaza białkowa A zaangażowanego m.in. w kontrolę podziałów komórkowych oraz regulującego procesy uczenia się i pamięci. Oddziałuje także z wieloma innymi białkami, wpływając na transport wewnątrzkomórkowy (tubulina, kinezyna), rearanżacje cytoszkieletu aktynowego (LIMK2, Rho i Rac) czy morfogenezę i funkcjonowanie komórek nerwowych (syndekan, białka CRMP). Ekspresja i aktywność neurofibrominy są ściśle regulowane przez ekspresję różnych izoform mRNA w zależności od typu tkanki i momentu rozwoju organizmu, lokalizacji białka w komórce czy jego modyfikacje potranslacyjne (fosforylacja, ubikwitynacja) i oddziaływanie z innymi białkami (np. białkiem 14-3-3). Udział neurofibrominy w wielu procesach komórkowych powoduje, że zaburzenia jej funkcji wynikające z małej dostępności białka lub jego zmniejszonej aktywności będą znacząco wpływać na funkcjonowanie komórek, a tym samym całego organizmu, co skutkuje rozwojem nerwiakowłókniakowatości typu I. W artykule zostały przedstawione podstawowe funkcje neurofibrominy w kontekście patogenezy molekularnej nerwiakowłókniakowatości typu I. [ABSTRACT FROM AUTHOR]