부산대학교 도서관

국외단행본

Tropes of Alterity in Soviet and Polish Science Fiction (1957-1992) = Tropy odmienności w radzieckiej i polskiej fantastyce naukowej (1957-1992) [electronic resource].

Columbia University. Slavic Languages.

[S.l.] : Columbia University. 2024 Ann Arbor : ProQuest Dissertations & Theses , 2024

1 online resource(276 p.)

Source: Dissertations Abstracts International, Volume: 85-11, Section: B.
Advisor: Lipovetsky, Mark Lipovetsky.

Thesis (Ph.D.)--Columbia University, 2024.

This dissertation examines Soviet and Polish science fiction from the 1960s to 1980s as a political genre that investigates power and society. The problem of alterity is central for this genre: it is ungovernable because it is incomprehensible. Science fiction of this kind explores the possibilities and impossibilities of living with the Other that can impact social organization dramatically and lethally while that Other cannot be impacted in return. Living peacefully with such alterity is the fundamental premise of pluralism as a principle of social organization, according to the conclusions of the study.The dissertation explores alterity in science fiction by Ivan Efremov (1908-1972), Arkady and Boris Strugatsky (1925-1991 and 1933-2012), StanisLaw Lem (1921-2006), and Volodymyr Savchenko (1933-2005). My goal is to reveal in their works a transformative epistemological shift that had manifested itself through the tropes of alterity. Among these tropes the dissertation highlights aliens and alien civilizations, artificial intelligence, anisotropic universe, distant planets endowed with unique natural attributes, the more abstract unknown, and non-human elements running out-of-control within human species. I also examine specifically science-fictional notions such as the bull and progressor, which represent the intelligentsia's relations with power and the masses. The analyzed literary worlds also represent their authors' views of alternative societal organization, ruled by the powerful alterity such as a megacomputer or alien super-intelligence. Another important trope of alterity is based upon a simultaneous performance of contradictory competing logics that create an effect known as parallax: the reader may interpret the same characters and/or stories in multiple, mutually incompatible, ways.Beyond avoiding censorship, these tropes set the stage for the authors' utopias, in which the Other appears as an impenetrable alterity that affects those who encounter it. For these writers, alterity serves as the tool for problematizing progress, as it was imagined after World War II by the majority of political elites under socialism and in the West. I suggest that their science fiction contributed, among many other factors, to the lexicon and the imaginary of a cohort of political dissidents and Communist Party functionaries alike who translated science-fictional themes into political science terms to shape Perestroika's discourse. The dissertation, thus, establishes a historical connection between Soviet and Polish science fiction of the post-Stalin period and the ways in which democracy was discursively constructed in Russia, Ukraine, Poland, and other former socialist nations. /rozprawa dotyczy radzieckiej i polskiej fantastyki naukowej z lat 60.-80. XX wieku jako gatunku politycznego badajacego wLadze i spoLeczenstwo. Problem innosci jest kluczowy dla tego gatunku: jest nie do opanowania, poniewaz jest niezrozumiaLy. Tego rodzaju fantastyka naukowa bada mozliwosci i niemozliwosci zycia z Innym, co moze dramatycznie i zabojczo wpLynac na organizacje spoLeczna, podczas gdy na Innego nie mozna w zamian wpLynac. Jak wynika z badania, pokojowe zycie z taka odmiennoscia jest podstawowym zaLozeniem pluralizmu jako zasady organizacji spoLecznej.Rozprawa poswiecona jest odmiennosci w science fiction Iwana Jefremowa (1908-1972), Arkadego i Borysa Strugackich (1925-1991 i 1933-2012), StanisLawa Lema (1921-2006) oraz WoLodymyra Sawczenki (1933-2005). Moim celem jest ukazanie w ich pracach transformacyjnej zmiany epistemologicznej, ktora objawiLa sie poprzez tropy innosci. Wsrod tych tropow rozprawa wyroznia kosmitow i obce cywilizacje, sztuczna inteligencje, anizotropowy wszechswiat, odlegLe planety obdarzone unikalnymi cechami naturalnymi, bardziej abstrakcyjne nieznane oraz elementy pozaludzkie wymykajace sie spod kontroli w obrebie gatunku ludzkiego. Badam takze pojecia specyficznie science-fiction, takie jak byk i postep, ktore reprezentuja relacje inteligencji z wLadza i masami. Analizowane swiaty literackie reprezentuja takze poglady ich autorow na temat alternatywnej organizacji spoLeczenstwa, rzadzonej przez potezna innosc, taka jak megakomputer czy superinteligencja obcych. Inny wazny trop innosci opiera sie na jednoczesnym wykonaniu sprzecznych, konkurujacych ze soba logik, ktore tworza efekt znany jako paralaksa: czytelnik moze interpretowac te same postacie i/lub historie na wiele, wzajemnie niezgodnych, sposobow.Tropy te poza unikaniem cenzury przygotowuja grunt pod utopie autorow, w ktorych Inny jawi sie jako nieprzenikniona innosc, wpLywajaca na tych, ktorzy go spotykaja. Dla tych pisarzy innosc sLuzy jako narzedzie problematyzacji postepu, jak wyobrazaLa sobie to po drugiej wojnie swiatowej wiekszosc elit politycznych w czasach socjalizmu i na Zachodzie. Sugeruje, ze ich fantastyka naukowa przyczyniLa sie, miedzy innymi, do leksykonu i wyobrazni kohorty dysydentow politycznych, a takze funkcjonariuszy Partii Komunistycznej, ktorzy przeLozyli watki science-fiction na terminy nauk politycznych, aby uksztaLtowac dyskurs pierestrojki. Tym samym rozprawa ustanawia historyczny zwiazek pomiedzy radziecka i polska fantastyka naukowa okresu poststalinowskiego a sposobami dyskursywnego konstruowania demokracji w Rosji, Ukrainie, Polsce i innych byLych krajach socjalistycznych./

9798382395739